Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )
Mousso-plegado-aparentado
Plagiomnium affine
Plagiomniaceae Mniaceae
Nom en français : Mnie apparentée.
Descripcioun :Aquelo mousso dóu gènre Plagiomnium, fai de bèlli tepiero de tijo plegado dins li relarg umide e un pau sourne. Li fueio claro an uno costo que s'acabo pèr un pichot benc. Li fueio soun tambèn dentado e classicamen li dènt caupon mai que d'uno celulo, mai èi pas toujour lou cas.
Usanço :La mousso-plegado-aparentado se destrìo de sa cousino Plagiomnium elatum di relarg pu bagna, bonodi sa fueio decurènto qu'embrasso pas larjamen la tijo (au contro de P. elatum decurènto mai larjamen).
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 6 cm
Fueio : 3 à 7 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Plagiomnium
Famiho : Plagiomniaceae
Famiho classico : Mniaceae
Ordre : Bryales
Coulour de la flour :
Petalo : 2,5 à 4 cm
Ø (o loungour) flour : Double
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 50 à 2000 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sòu umide de fourèst
- Roco à l'oumbre
- Roco bagnado
- Bos pourri
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Oulartico
Ref. sc. : Plagiomnium affine (Blandow ex Funck) T.J.Kop., 1968
(= Mnium affine Blandow ex Funck )